الفبای زبان بختیاری

  با یاد و نام خدا 

  یکی ازمشکلاتی که ما برای خواندن و نوشتن به زبان بختیاری با آن روبرو هستیم، نداشتن خطی مختص زبان بختیاری است. تا به حال همه ی ما کلمات بختیاری را به خط فارسی می نوشتیم و می نویسیم و از آنجا که برخی صداهای زبان بختیاری ما به ازایی در خط فارسی ( شکلی در الفبای فارسی ) ندارند، با اشکال روبرو می شویم.

   برای رفع این مشکل دو راه حل وجود دارد: تغییر خط فارسی و سازگاری آن با زبان بختیاری وبا ابداع خطی جداگانه برای زبان بختیاری. 

  برای دریافت مطلب، اینجا کلبک کنید 

الفبای پیشنهادی زبان بختیاری ( برپایه ی الفبای فارسی )

  با یاد و نام خدا

  الفبای پیشنهادی زبان بختیاری ( برپایه ی الفبای فارسی )

  برای ابداع الفبا دو راه وجود دارد اول ساختن الفبایی جدید براساس صداهای موجود در زبان مورد نظر مانند زبان اسپرانتو. دوم استفاده از شکل یک الفبای شناخته شده به عنوان پایه و ایجاد تغییر در اشکال موجود و احیانا ابداع تعداد محدودی شکل جدید.

  روش اول محاسن بسیاری دارد از جمله مبدع می تواند برای نشان دادن صداهای موجود در زبان، هر تعداد و شکلی که نیاز دارد طراحی و ارایه نماید. ولی مشکلاتی هم دارد از جمله اینکه اکثریت مردم با آن آشنایی ندارند و زمان زیادی نباز دارد تا مردمی که به آن زبان تکلم می کنند، با شکل حروف الفبایی که با این روش ساخته می شود آشنا شوند.

   استفاده از روش دوم به این علت که اکثریت مردم با شکل حروف و صدای آنها آشنایی دارند بهتراست. این  آشنایی اگرچه درمواردی کار باالفبا و یادگیری را آسان می کند، اما در مواردی هم در یادگیری های بعدی اثر منفی دارد.

  در ساخت الفبای پیشنهادی برای زبان بختیاری، از روش دوم استفاده شده یعنی الفبای فارسی به عنوان پایه مورد نظر بوده و اشکال لازم نیز افزوده شده است. به یک نکته توجه نمایید که اگر نوشتن با دست مد نظربود، کار ابداع الفبای جدید بسیار ساده و آسانتر بود. اما به علت استفاده از کامپیوتر و فونتهای کامپیوتری، تنها استفاده ار تعداد محدودی کلید در روی صفحه کلید کامپیوتر امکان پذیر است و این محدودیت، کاررا مشکل می کند.

   از آنجا که همه ی بختباری ها با زبان فارسی آشنایی کامل داشته و از آن درزندگی روزمره استفاده می کنند، می توان برای ابداع الفبای بختیاری از حروف الفبای فارسی هم استفاده کرد اما مشکلاتی هم دارد از جمله این که چون شکل حروف برای همه آشناست، در به کارگیری تغییراتی که در شکل برخی حروف انجام شده تا علایم مناسبی ساخته شود، با مشکل مواجه خواهند شد.

در استفاده از حروف فارسی علاوه بر آشنایی بختیاری ها با آنها که بنابریک اصل ساده ی روانشناسی ممکن است بر یادگیری الفبای جدید تاثیر منفی داشته باشد، چند اشکال دیگر هم وجود دارد، اول اینکه حروف فارسی از ابتدا یا انتها و یا از هردوسمت به دیگر حروف می چسبند، دوم برخی از آنها دارای نقطه هستندکه این دو اشکال سبب می گردد تا برای ساخت علایمی برای مصوتها با مشکل روبرو شویم، سوم اینکه برای نشان دادن مصوتها ( بجز آ ا ) علامتی وجود ندارد، چهارم وجود علایمی که بیش از یک صدا دارند ( مانند و، ی ) و یا صدایی که بیش از یک علامت نوشتاری دارد ( مانند ث، س و ص ).

  مشکل دیگر استفاده از همین فونتهای موجود رایانه ای است که در نتیجه تعداد معدودی انتخاب داریم. اگر این محدودیت وجود نداشت و می خواستیم برای نوشتن با دست الفبایی ابداع کنیم، این امکان وجود داشت که علایم و نمادهای بیشتر و متفاوت تری را ارایه دهیم.  

 مشکل دیگر این الفبا این است که با آن نمی توان با دست و به خط نستعلیق یا خط تحریری معمولی نوشت زیرا علایمی که برای مصوتهای کوتاه کشیده معرفی شده، تفاوت اندکی با دیگر مصوتهای کوتاه دارند و در نوشتن با دست و به خط نستعلیق، امکان دارد این تفاوتها لحاظ نشوند.

  با توجه به تمام موارد ذکر شده، نوعی الفبای پیشنهادی مطرح می گردد و از علاقمندان خواسته می شود با استفاده از آن، نظر خود را ابراز تا اصلاح گردد.

  صامتها ی زبان بختیاری عبارتند از:

  ب- پ- ت- ج- چ- خ- د- ر- ز- ژ- س- ش- ف- ق- ک- گ- م- ن- و- هـ - ی .

برای دریافت متن کامل ،   اینجا کلیک کنید